Moe, maar niet kunnen slapen. Tips om slapeloosheid tegen te gaan!

Je hebt in de ochtend een koude douche en een sterk ‘bakkie’ koffie nodig om wakker te worden. Eenmaal aangekomen op je werk gaap je aan één stuk door. In de middag lukt het nauwelijks om je ogen open te houden. Je ziet het computerscherm drie keer dubbel en verlangt alleen maar meer naar je bed. Als je uiteindelijk ligt, ben je ineens klaarwakker. Slapen lukt niet meer. Je bent te moe om te slapen. Overdag moe en ‘s avond niet kunnen slapen? Wij leggen uit wat de oorzaak is en wat te doen als je niet kan slapen.

Help, ik kan niet slapen! Wat nu?

Ik ben moe, maar kan niet slapen. Overdag ben je niet vooruit te branden en vermoeid. Als je moet gaan slapen ben je klaarwakker. Herkenbaar? Er zijn verschillende oorzaken als je te moe bent om te slapen. Als je overdag moe bent is dit geen garantie om in de avond goed te kunnen slapen.

Ook slaappillen zijn niet altijd dé oplossing. Het kan in sommige gevallen zelfs zorgen voor een hyper-activiteit. Voor de een werkt het wel, voor de ander niet. Ieder mens is uniek en daardoor zijn er verschillende redenen om helemaal niet te kunnen slapen. Disclaimer; wij geven geen medisch advies, maar zetten alleen de belangrijkste oorzaken van moe en niet kunnen slapen op een rij.

Niet kunnen slapen? Oorzaak 1 – geconditioneerde opwinding

Staar je in bed weleens naar het plafond, omdat je niet kunt slapen? Volgens een Amerikaans onderzoek is dit een veelvoorkomend verschijnsel. Waarom zou je niet kunnen slapen na bijvoorbeeld plafondstaren?

Je hersenen associëren het staren naar het plafond met wakker. Je lichaam gaat als het ware van de nachtstand af. Als je keer op keer ligt te woelen zal je lichaam dit als gewoonte registreren, ook wel geconditioneerd. Dit is de oorzaak dat je niet kan slapen, terwijl je toch moe in het hoofd bent.

Niet kunnen slapen? Oorzaak 2 – psychische aandoening

Overdag moe ‘s avonds niet kunnen slapen? Deze klachten komen voor bij mensen met een burn-out of met andere psychische klachten. Lichamelijke of geestelijke vermoeidheid zorgt er niet altijd voor dat je ‘s avonds in slaap valt. Vaak zijn mensen wel moe, maar worden ze niet slaperig.

Kan je niet slapen door stress? Stress, angst en/of depressie zijn enkele factoren die zorgen dat het slaapritme ernstig wordt verstoord. Niet kunnen slapen kan ook zorgen voor uitputting: een burn-out of depressie.

Traumatische gebeurtenis

In slaap vallen of diep slapen wordt door sommige mensen als bedreigend ervaren. Een traumatische gebeurtenis in combinatie met het kwijtraken van de controle, kan de oorzaak zijn van moe en niet kunnen slapen. Hoe goed fit of moe je ook bent, het is er lastig om helemaal niet te kunnen slapen.

Moe en niet kunnen slapen? Dat is erg vervelend! Praten over je gevoelens kan de oplossing bieden. Indien je, je veilig voelt kan het gebeuren dat je toch kunt slapen.

Angst

Ook hoor je weleens dat mensen niet kunnen slapen als je vroeg op moet. De gedachte dat je moet slapen houdt zich in stand. Forceren werkt averechts. Als je minder druk legt op het ‘moeten’ zal je zien dat het gemakkelijker is om in slaap te komen.

Als je herhaaldelijk niet kunt slapen ontwikkel je een bepaald patroon. Op een eind slaap je niet omdat je bang bent. Het niet kunnen slapen als je vroeg op moet heeft dus de volgende oorzaak: angst!

Niet kunnen slapen? Oorzaak 3 – medische aandoening

Er kan een medische verklaring zijn voor je slaapprobleem. Bij een medische verklaring kan de oorzaak meestal aangetoond worden in het bloed. Je bent bijvoorbeeld moe, maar het niet kunnen slapen is omdat je zwanger bent. Ook chronische vermoeidheid kan een oorzaak zijn van jouw slaapprobleem. Ons land telt ongeveer 30.000 tot 40.000 mensen die last hebben van chronische vermoeidheid (ME/CVS).

Door de vermoeidheid kunnen mensen met chronische vermoeidheid moe zijn, maar toch niet kunnen slapen. Een van de symptomen zijn slaapstoornissen. Het kan zijn dat je heel moe bent, maar dat niet kunnen slapen een serieus probleem is. Ook andere medische aandoeningen kunnen een oorzaak zijn, zoals:

Bloedarmoede
Auto-immuunziekte
Hart- en vaatziekte
Ziekte van Pfeiffer
Slaapapneu
Narcolepsie
Rusteloze benen
Hormonale afwijking
Tekort aan vitaminen en mineralen

Niet kunnen slapen? Oorzaak 4 – Té weinig lichaamsbeweging

Het kan zijn dat je overdag extra vermoeid bent als gevolg van weinig lichaamsbeweging. Stel je werkt de hele dag op kantoor. Mentaal ben je de hele dag bezig, maar fysiek niet. Met name bij jongeren doet dit probleem zich voor.

Met als gevolg: helemaal niet kunnen slapen. Verander je patroon en doe op een dag minstens 30 minuten aan lichaamsbeweging. Ben je moe maar kan je niet slapen? Ga dan in je omgeving op zoek naar het onderliggende probleem.

Niet kunnen slapen? Oorzaak 5 – Overige klachten

Help, ik kan niet slapen! Niet slapen kan door stress komen. Ook kan het niet kunnen slapen voortkomen uit psychische of medische aandoeningen. Maar er kunnen ook andere oorzaken zijn. Moe en niet kunnen slapen is namelijk een heel breed begrip.

Ieder mens is verschillend. Ook kan het komen door een bepaalde situatie. Je hebt bijvoorbeeld een nachtdienst gehad en je ritme is ontregeld. Moe en toch niet kunnen slapen? Dit zijn de overige oorzaken op een rij:

Ongezond eten
Overmatig gebruik van drugs
Overmatig gebruik van alcohol
Teveel blauw licht
Jetlag
Avonddiensten
Ongezond eten
Slechte slaaphygiëne

Slapeloosheid versus vermoeidheid

Bij vermoeidheid heb je last van uitputting wat voor een langere tijd stand kan houden. Door de vermoeidheid zal je inspanning en concentratievermogen lager zijn dan normaal. Het is moeilijker om helder na te denken, aangezien je hersenen meer inspanning moeten leveren dan normaal.

Vermoeidheid wordt niet geregeld door je biologische klok. Een vermoeid brein zorgt dat mensen moeilijk kunnen ontspannen en helemaal niet kunnen slapen niet mogelijk is. Ondanks je moe in het hoofd bent, kan je niet slapen.

Slaperigheid maakt deel uit van een biologische klok. Het kan gebeuren dat je slaperig wordt als je hersenen als het ware onder prikkelen. Een voorbeeld is gapen. Als je slaap ernstig is verstoord kan het zijn dat je in de avond niet in slaap kunt vallen. Heel moe, maar niet kunnen slapen is hierdoor mogelijk.

Niet kunnen slapen en vermoeidheid zijn dus twee verschillende processen. Het kan gebeuren dat deze processen elkaar in de weg staan. Het is daarom heel belangrijk om eerst de vermoeidheid te verminderen. Ga op zoek naar de oorzaak. Kom je daar zelf niet uit? Schakel dan een professional in die je verder kunt helpen, zodat je daarna toch uitgerust kunt slapen.

Ik kan niet slapen! Alle tips en tricks

Als je niet kunt slapen is de eerste stap om te onderzoeken wat de oorzaak is van niet kunnen slapen. Als je hebt achterhaald welke factoren en gewoontes je slaap beïnvloeden, weet je wat je in de praktijk moet veranderen. Er is geen één gouden ei en per persoon kan een bepaalde slaapmethode verschillen. Wel zijn er algemene slaaptips die kunnen helpen.

Zo is het belangrijk om je slaapkamer als slaapruimte te gebruiken en niet voor andere activiteiten te gebruiken, zoals een filmpje kijken op je telefoon. Ook betekent het dat je niet moet blijven liggen als je niet kan slapen.

Het advies van een expert: als je een lange tijd wakker bent is het verstandig om op te staan. Ga iets doen. Drink bijvoorbeeld een ‘bakkie’ thee. Ga niet terug voordat je echt slaperig bent. Daarnaast zijn er nog andere tips: wat te doen als je niet kan slapen? Check het hier!

Ik ben moe maar kan helemaal niet slapen

Beperk blauw licht

Het gros van de Nederlanders neemt hun telefoon mee naar bed. De volgende dag begint de dag weer met de telefoon. Is dit schadelijk? Verschillende onderzoeken tonen aan dat blauw licht de productie van het hormoon melatonine afremt en het stresshormoon bevordert.

Door het licht van je telefoon gaat je lichaam automatisch over naar de ‘dagstand’. Je biologische ritme wordt verstoord.

Gebruik een ontspanning of ademhalingstechniek

Moe maar niet kunnen slapen? Er bestaan verschillende ademhalingsmethodes die kunnen helpen om in slaap te vallen. Volgens experts is dit dé manier om binnen een paar seconde in slaap te vallen. De 4-7-8 methode is een ademhalingsmethode die als volgt gaat:

Stap 1: Zet het puntje van je tong tegen je gehemelte aan.
Stap 2: Adem 4x met je mond dicht door je neus
Stap 3: Houd je adem 7 seconden vast
Stap 4: Laat je adem in 8 seconde weer los
Stap 5: Herhaal dit een aantal keer voor het gewenste effect.

Matig cafeïne en alcohol

De halveringstijd van cafeïne is gemiddeld 4-6 uur. Door de lange verwerkingstijd is het beter om geen koffie te drinken voordat je gaat slapen. Ook alcohol kent een traag verwerkingsproces. Alcohol kan een reden zijn om moeilijk in slaap te kunnen vallen.

Zorg voor een goede slaaphygiëne

Je hoeft niet altijd naar een middel te grijpen als je moe bent en niet kunt slapen. Sommige middelen kunnen juist het slaapprobleem flink verergeren. Er zijn een aantal simpele tips die kunnen zorgen voor een betere nachtrust.

Zorg ervoor dat je slaapkamer koel en donker is als je gaat slapen. Door de koele temperatuur daalt je lichaamstemperatuur, waardoor je makkelijker in slaap valt. Om die reden is het ook niet aan te raden om een warm bad of douche te nemen voordat je gaat slapen.